⚠ Προσοχή! Το άρθρο δεν είναι κατάλληλο για άτομα με διατροφικές διαταραχές. Αν έχεις υποψία ή διάγνωση διατροφικής διαταραχής, απευθύνσου σε ειδικό διαιτολόγο και δίκτυο υποστήριξης. ⚠
Πόσες φορές έχεις προσπαθήσει να κόψεις τα γλυκά;
Άσε με να σου πω τι μαντεύω: ξεκίνησες να κόψεις τα γλυκά, όμως δεν κατάφερες να πειθαρχήσεις και μερικές μέρες μετά κατέληξες να τρως όοοοο,τι γλυκό βρισκόταν μπροστά σου, με αποτέλεσμα να γεμίσεις ενοχές και να απογοητευτείς.
Το πέτυχα;
Ξέρω ότι ξεκινάς να περιορίσεις τα γλυκά έχοντας τις καλύτερες προθέσεις, όμως θέλω να σε διαβεβαιώσω πως αυτή η μέθοδος δεν λειτουργεί.
Για την ακρίβεια… όχι μόνο δεν λειτουργεί, αλλά τελικά γυρνάει εναντίον σου.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε:
👉 Αν τα γλυκά παχαίνουν (και με ποιον τρόπο)
👉 Τα 5 πράγματα που σου συμβαίνουν όταν κόβεις τα γλυκά
👉 Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα στον τρόπο που διαχειρίζεσαι τα γλυκά
👉 Τι εναλλακτική έχεις αντί να κόψεις τα γλυκά
Τα γλυκά δεν παχαίνουν από μόνα τους
Ξεκινάμε από τα βασικά.
Αν έχεις κόψει τα γλυκά για να μην παχύνεις, θέλω να δώσεις μεγάλη προσοχή σε αυτό.
Όταν προσλαμβάνεις περισσότερες θερμίδες από εκείνες που χρειάζεσαι, παίρνεις βάρος.
Όταν προσλαμβάνεις λιγότερες θερμίδες από εκείνες που χρειάζεσαι, χάνεις βάρος.
Όταν προσλαμβάνεις όσες θερμίδες χρειάζεσαι, διατηρείς το βάρος σου σταθερό.
Ας πάρουμε την περίπτωση της αύξησης βάρους. Το να πάρεις βάρος, αφορά μια διαδικασία που απαιτεί αρκετό χρόνο: από μερικές εβδομάδες, μέχρι μήνες ή και χρόνια.
Αν παρατηρήσεις την πορεία του βάρους σου, θα δεις ότι οι αλλαγές που κάνει είναι αργές και σταδιακές μέσα στα χρόνια: όχι από τη μια μέρα στην άλλη.
Τι σημαίνει αυτό;
Το σωματικό βάρος θα επηρεαστεί αν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα τρως περισσότερο από αυτό που χρειάζεσαι, από οποιοδήποτε είδος τροφίμου κι αν προέρχεται αυτό: από θρεπτικά ή από λιγότερο θρεπτικά τρόφιμα, γλυκά, αλμυρά, υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη.
Με λίγα λόγια, για να αυξηθεί το βάρος (ή καλύτερα: το λίπος) του σώματος, δεν έχει σημασία το ΤΙ θα είναι αυτό το τρόφιμο, αλλά το ΠΟΣΗ ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ προσφέρει.
Άρα αν φας π.χ. ένα γλυκό, το σώμα σου θα μπορέσει να το διαχειριστεί και δεν θα επηρεάσει το βάρος του. Αν, όμως, υπάρχει καθημερινά ένα γλυκό το οποίο οδηγεί στο να προσλαμβάνεις περισσότερες θερμίδες από εκείνες που χρειάζεσαι για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, τότε το βάρος σου θα αυξηθεί.
Συνεπώς, δεν είναι μόνο το ίδιο το γλυκό που παχαίνει, αλλά ολόκληρο το διατροφικό πλαίσιο μέσα στο οποίο βρίσκεται: τι άλλο τρως μέσα στη μέρα, πόσο συχνά τρως γλυκό, τι γλυκό και σε πόση ποσότητα.
Αφού ξεκαθαρίσαμε ότι ένα γλυκό από μόνο του δεν θα σε παχύνει, ας δούμε τις 5 συνέπειες που προκύπτουν αφού προσπαθήσεις να απέχεις από τα γλυκά.
Συνέπεια 1: Μπαίνεις στον φαύλο κύκλο στέρησης– υπερκατανάλωσης
Έχεις παρατηρήσει ποτέ πως όταν βλέπεις μπροστά σου ένα αγαπημένο φαγητό/ γλυκό που έχεις πάααρα πολύ καιρό να φας, χάνεις εντελώς τον έλεγχο και τρως ΠΟΛΥ μεγάλες ποσότητες; 👀
Ε, λοιπόν, αυτό είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό, που δεν συμβαίνει μόνο με τα φαγητά που τρως μια στο τόσο, όπως τα μελομακάρονα, διάφορα παραδοσιακά φαγητά κλπ., αλλά και με όλα εκείνα τα τρόφιμα που αποφεύγεις επίτηδες στην καθημερινότητά σου.
Για σκέψου…
💭 Προσπαθείς να μείνεις μακριά από τη σοκολάτα, ωστόσο σου λείπει πολύ και όταν τη δεις, την τρως εν ριπή οφθαλμού
💭 Αποφεύγεις να βάζεις πατατάκια κλπ. στο σπίτι, όμως όταν τα βλέπεις, δεν προλαβαίνει κανείς να φάει.
💭 Δεν φτιάχνεις φαγητά όπως παστίτσιο κλπ., διότι φοβάσαι ότι δεν θα μπορέσεις να σταματήσεις να τρως – spoiler: όταν βρεθεί το παστίτσιο μπροστά σου, όντως θα το κάνεις.
Κοινός παρονομαστής;
Η στέρηση οδηγεί σε υπερκατανάλωση.
Μάλιστα, όσο περισσότερο απαγορεύεις ένα τρόφιμο στον εαυτό σου, τόσο πιο δελεαστικό γίνεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ξεφεύγεις σε ποσότητα και να νιώθεις ενοχές όταν τελικά το τρως.
Καθόλου ωραία κατάσταση κατά τη γνώμη μου.
Στερείσαι τρόφιμα για να προσέξεις τη διατροφή σου; Αυτό θα σου αλλάξει γνώμη
Συνέπεια 2: Τρως ό,τι άλλο βρεις μπροστά σου
Πες μου αν σου θυμίζει κάτι αυτό:
Προσπαθείς να αντισταθείς στη σοκολάτα και επιλέγεις να φας ένα φρούτο. Τρως το φρούτο, αλλά δεν καλύπτεσαι.
Έπειτα, επιλέγεις να φας μερικούς ξηρούς καρπούς. Τρως τους ξηρούς καρπούς, αλλά δεν καλύπτεσαι.
Μετά από αυτό, επιλέγεις να φας κανένα παξιμάδι. Τρως το παξιμάδι, αλλά δεν καλύπτεσαι.
Προκειμένου να έχεις μια πιο γλυκιά γεύση, επιλέγεις ένα γιαούρτι με μέλι. Τρως το γιαούρτι με μέλι, αλλά και πάλι δεν καλύπτεσαι.
Τελικά ανοίγεις τη σοκολάτα και την τρως όλη (ή σχεδόν όλη).
Τι έχει συμβεί εδώ;
Προσπάθησες να ξεγελάσεις αυτή τη λιγούρα δίνοντάς της εναλλακτικές, οι οποίες δεν την ικανοποίησαν. Αυτή συνέχισε να φωνάζει μέσα στη σκέψη σου μέχρι να της κάνει το χατίρι, αφού όμως είχες τσιμπολογήσει όοοο,τι άλλο βρέθηκε μπροστά σου.
Ποιο το νόημα λοιπόν;
Καλύτερα να έτρωγες τη σοκολάτα εξ αρχής.
Και ακόμα καλύτερα να ήξερες πώς να διαχειριστείς αυτήν την επιθυμία σωστά από το μηδέν (περισσότερα για αυτό παρακάτω).
Συνέπεια 3: Προσθέτεις άλλο ένα άγχος και άλλη μια αιτία πίεσης στον εαυτό σου
Η καθημερινότητά σου είναι δύσκολη, γεμάτη άγχος και έεενα σωρό πράγματα να τρέχουν ταυτόχρονα μέσα στο μυαλό σου.
Η διατροφή δεν χρειάζεται να είναι ένα από αυτά.
Η διατροφή δεν χρειάζεται να είναι ένα ακόμα άγχος, αλλά μια σταθερά, στην οποία μπορείς να βασιστείς για να σου προσφέρει ενέργεια, θρέψη και απόλαυση – όχι στρες, ενοχές και απογοήτευση.
Όταν βάζεις το «απαγορεύεται» μπροστά από τα γλυκά (ή μπροστά από οποιοδήποτε άλλο τρόφιμο), το μόνο που καταφέρνεις είναι να πιέζεις ακόμα περισσότερο τον εαυτό σου και να έχεις μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από αυτόν.
Αντιθέτως, όταν δίνεις πραγματική άφεση στον εαυτό σου και ξέρεις ότι μπορείς να έχεις το γλυκό όταν ΟΝΤΩΣ το θελήσεις και να το απολαύσεις χωρίς να ξεφύγεις, αυτό το άγχος εξαλείφεται και σταματάς να σκέφτεσαι ΟΛΗ μέρα εκείνο το γλυκό που «κάνει» ή «δεν κάνει» να φας.
Κανένα άγχος, καμία πίεση. Μόνο σιγουριά και αυτοπεποίθηση.
Ζύγισε στο ένα σου χέρι το τι κερδίζεις και τι χάνεις όταν κόβεις τα γλυκά. Τι παρατηρείς;
Μπορεί μεν να κερδίζεις μια βραχυπρόθεσμη περηφάνεια που «τα κατάφερες», ωστόσο από την άλλη πλευρά έχεις απογοήτευση, ξεσπάσματα, χαμηλή ψυχολογία και ενοχές.
Τι επιλέγεις, λοιπόν, να κάνεις;
Συνέπεια 4: Τα βάζεις με τον εαυτό σου που δεν μπορεί να τηρήσει αυτόν τον κανόνα
Ας προσγειωθούμε στον πλανήτη Γη.
Πόσο ρεαλιστικό είναι να αποφεύγεις για μια ζωή τα γλυκά;
Τι θα γίνει;
Μέχρι πού θα σε φτάσει αυτή η στέρηση;
Μια τόσο μεγάλη απαίτηση από τον εαυτό σου, δεν θα σε οδηγήσει που-θε-νά, αφού δεν είναι ρεαλιστική.
Το μόνο που θα καταφέρεις είναι να καταπιέζεσαι > να καταλήγεις να υπερκαταναλώνεις το γλυκό που στερείσαι > να μιλάς άσχημα στον εαυτό σου και φτου κι απ’ την αρχή.
Αξίζει όλη αυτή η ψυχοφθόρα διαδικασία για έναν μη ρεαλιστικό κανόνα που έχεις επιβάλλει στον εαυτό σου;
Η αλήθεια είναι πως από τη μέρα που γεννιόμαστε έχουμε δικά μας δύο πράγματα: τον εσωτερικό μας διάλογο και τη διατροφή μας.
Για ποιον λόγο να τα ρημάξουμε και τα δύο για έναν κανόνα που δεν έχει καν βάση και δεν μπορεί καν να τηρηθεί;
Για ποιον λόγο να ρημάξουμε την απόλαυση στη διατροφής μας αλλά και την αγάπη και αυτοεκτίμηση που έχουμε προς τον εαυτό μας;
Η διατροφή και ο εσωτερικός σου διάλογος θα σε συνοδεύουν για πάντα.
Φρόντισέ τα! Κανείς άλλος δεν θα το κάνει για εσένα.
(Αν νιώθεις ότι χρειάζεται να βελτιώσεις τον εσωτερικό σου διάλογο, απευθύνσου σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας!)
Συνέπεια 5: Κοινωνική απομόνωση
Σου έχει τύχει ποτέ να πεις:
Δεν θα βγω, επειδή θα πρέπει να φάω.
Έβλεπα τους γύρω μου να τρώνε και ζήλευα.
Κρατήθηκα να μη φάω κέρασμα στο τραπέζι και τελικά έπεσα στο γλυκό στο σπίτι.
Ποντάρω στο ότι αυτή η διαδικασία δεν ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη. Για αυτό, άλλωστε, αποτελεί ακόμα έναν λόγο για να ΜΗΝ κόψεις τα γλυκά.
Το φαγητό είναι κοινωνικοποίηση και τρόπος να δενόμαστε μεταξύ μας.
Προφανώς, αυτό δεν σημαίνει να τρως οτιδήποτε σου προσφέρεται, χωρίς να φιλτράρεις και να λες «όχι».
Ίσα-ίσα, αυτό σημαίνει ότι έχεις την ελευθερία να επιλέγεις ένα γλυκό που σου προσφέρεται εφόσον πράγματι το θέλεις. Μπορείς να πεις «όχι» επειδή π.χ. δεν έχεις όρεξη ή δεν σου αρέσει – όχι επειδή απαγορεύεται.
Ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα στο πώς διαχειρίζεσαι τα γλυκά;
Το πραγματικό πρόβλημα στο ότι δεν μπορείς να κουμαντάρεις τα γλυκά, δεν είναι η έλλειψη πειθαρχίας, αλλά η έλλειψη διατροφικής εκπαίδευσης.
Ξαναδιάβασέ το:
Δεν φταίει η έλλειψη πειθαρχίας, αλλά η έλλειψη διατροφικής εκπαίδευσης.
Η διατροφική εκπαίδευση αποτελεί ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μαθαίνεις ΤΙ, ΠΟΤΕ και ΠΟΣΟ να τρως, ώστε να παίρνεις όλη την ενέργεια, τη θρέψη και την απόλαυση που χρειάζεσαι: χωρίς στερήσεις, χωρίς άγχος και χωρίς ενοχές.
Η διατροφική εκπαίδευση είναι εκείνη που θα σε μάθει να:
✅ Δίνεις έμφαση στο κομμάτι της απόλαυσης: δεν σημαίνει να τρως συνεχώς γλυκά ή πατατάκια ή φαγητό απ΄ έξω, αλλά να δημιουργείς πιάτα που σε ικανοποιούν και σε κρατούν υγιή.
✅ Γνωρίζεις πώς να ακούσεις το σώμα σου ώστε να αποφασίσεις ότι ήρθε η ώρα για φαγητό ή για να σταματήσεις να τρως: έχεις αυτοέλεγχο και κατανοείς σε βάθος τα σημάδια πείνας – κορεσμού
✅ Χορταίνεις άνετα μέσα στη μέρα: δεν φτάνεις να λυσσάς της πείνας, ούτε να νιώθεις δυσφορία από το πολύ φαγητό.
✅ Έχεις μια καλή σχέση με το φαγητό: χωρίς άγχος, ενοχές, αυστηρούς περιορισμούς και την ανυπομονησία για το πότε θα έρθει το επόμενο «ελεύθερο γεύμα».
✅ Φτιάχνεις συνδυασμούς που όχι μόνο σε κρατούν υγιή, αλλά και σε βγάζουν από τη ρουτίνα του «τρώω όλο τα ίδια και τα ίδια».
Με αυτόν τον τρόπο, το άγχος αντικαθίσταται από σιγουριά.
Ξέρεις τι κάνεις: από το πότε θα επιλέξεις να φας ένα γλυκό, μέχρι το τι γλυκό θα είναι αυτό και πόση ποσότητα θα καταναλώσεις.
Δεν αγχώνεσαι για το αν θα ξεφύγεις.
Δεν καταπιέζεσαι με το τι κάνει ή δεν κάνει να τρως. Τρως από όλα, στους σωστούς συνδυασμούς και ξέρεις πού να σταματήσεις.
Δεν βρίσκεσαι σε συνεχή μάχη με το γλυκό και την απόλαυσή του.
Βρίσκεις τη δική σου μοναδική ισορροπία
Τι θα έπρεπε όλοι να ξέρουν σχετικά με την πειθαρχία στη διατροφή
Τι πρέπει να κάνεις αντί να στερείσαι τα γλυκά
Αντί, λοιπόν, να στερείσαι και να προσπαθείς να μείνεις μακριά από τα γλυκά με νύχια και με δόντια, αφιέρωσε αυτή σου την ενέργεια στο να εκπαιδευτείς κατάλληλα ώστε να έχεις ΚΑΙ τα γλυκά στη διατροφή σου, όταν ΟΝΤΩΣ τα θέλεις – όχι επειδή τα είδες μπροστά σου ή επειδή αυτή η καθημερινή συνήθεια σε κάνει ό,τι θέλει.
Το να μη στερείσαι τα γλυκά, ΔΕΝ σημαίνει να τρως συνέχεια γλυκά. Αντιθέτως, σημαίνει να εκπαιδευτείς να τρως από όλα τα φαγητά και τα γλυκά, με τρόπο που
👉 μπορείς να βάζεις μέτρο στην ποσότητα που θα φας.
👉απολαμβάνεις χωρίς ενοχές.
👉επιλέγεις αυτό που θέλεις κάθε φορά και ξέρεις ότι θα καλύψει την οποιαδήποτε ανάγκη έχεις εκείνη τη στιγμή.
👉υποστηρίζεις τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική σου υγεία
👉νιώθεις αυτοπεποίθηση και σιγουριά για τις επιλογές σου.
Όχι, δεν θα τρως συνέχεια σοκολάτες και μπισκότα.
Όχι, δεν θα τα στερείσαι εντελώς.
Θα ξέρεις, όμως, ότι αν βρεθούν μπροστά σου έχεις την ελευθερία να φας την ποσότητα που θα σε ικανοποιήσει, έχοντας την αυτοπεποίθηση ότι δεν θα τα υπερκαταναλώσεις.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα είναι η Μαίρη, η οποία είπε:
«Παλαιότερα, έτρωγα αρκετά συχνά, αλλά για να «ισοφαρίσω τη μέρα», έκοβα αρκετά το φαγητό, το οποίο ήταν μεγάλο λάθος. Μετά τη διατροφική εκπαίδευση που είχαμε και ακολουθώντας πραγματικά το αίσθημα της πείνας και το τι ακριβώς θέλω να φάω, μπορώ να πω ότι τα ελάττωσα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Όχι γιατί δεν μου αρέσουν πια ή άλλαξε κάτι στις προτιμήσεις μου, αλλά γιατί άκουγα το σώμα μου και αυτό που ήθελε πραγματικά να φάει. Δηλαδή μπορεί να έχω γλυκό στο ψυγείο και να το φάω μετά από 4-5 μέρες: να μην ασχοληθώ καθόλου μέσα σε αυτές τις 5 μέρες.»
(Μπορείς να διαβάσεις ολόκληρη τη συνέντευξη από την οποία προήλθε αυτό το απόσπασμα εδώ)
«Μα αν ξεκινήσω να τρώω γλυκά, δεν θα έχω σταματημό!»
Κι όμως, θα έχεις σταματημό.
Βλέπεις, το να βάλεις ξανά τα γλυκά στη διατροφή σου δεν είναι το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνεις.
Γιατί;
Επειδή προκειμένου να ελέγξεις την ποσότητα που θα καταναλώσεις με άνεση και αυτοπεποίθηση, πρέπει πρώτα να έχεις εκπαιδευτεί και κατακτήσει διάφορα κομμάτια της διατροφής όπως:
🌿 να επανασυντονίσεις την πείνα σου μέσα στην ημέρα
🌿 να ακούς το σώμα σου (πότε πεινάει; πότε χορταίνει; πότε έχει λιγούρα; πότε τρώει επειδή βαριέται; πότε τρώει συναισθηματικά;)
🌿 να απολαμβάνεις *πραγματικά* το φαγητό
🌿 να ελέγχεις την ποσότητα που τρως στα πιο καθημερινά τρόφιμα χωρίς να χρειάζεται για διαιτολόγιο που γράφει ποσότητες.
Όσο βρίσκεσαι μέσα σε αυτή η διαδικασία της διατροφικής εκπαίδευσης, το καλύτερο είναι να μην υπάρχουν στο σπίτι όλα αυτά τα τρόφιμα τα οποία τόσο καιρό στερείσαι και φοβάσαι ότι τριγύρω τους θα χάσεις των έλεγχο.
Ουσιαστικά ξεκινάμε να δουλεύουμε σε ένα ασφαλές περιβάλλον και αφότου κατακτήσεις όλες τις παραπάνω βασικές δεξιότητες, ξεκινάμε να εργαζόμαστε με τα τρόφιμα που διστάζεις να φας από φόβο μην ξεφύγεις.
Με λίγα λόγια, το να προσθέσεις στη διατροφή σου όσα τρόφιμα στερείσαι, έρχεται όταν έχεις πια βάλει θεμέλια, δηλαδή
✅ έχεις φτιάξει τη σχέση σου με το φαγητό
✅ έχεις μάθει να ακούς το σώμα σου και να ανταποκρίνεσαι σωστά σε αυτό
Πώς περιμένεις να έχεις τον έλεγχο γύρω από το παστίτσιο, το γαλακτομπούρεκο, το γλυκό στο ψυγείο όταν δεν ξέρεις καν τι πάει να πει άνετα χορτάτος;
Μόνο όταν έχεις αποκτήσει μια καλή διατροφική εκπαίδευση μπορείς να ελέγξεις την ποσότητα που θα καταναλώσεις από κάποιο τρόφιμο με σιγουριά, αυτοπεποίθηση και ψυχραιμία!
Αν δεν ασχοληθείς πρώτα με τη διατροφική σου εκπαίδευση, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να προσπαθήσεις να εισάγεις τα τρόφιμα αυτά στη διατροφή σου, τελικά να χάσεις τον έλεγχο (για άλλη μία φορά), να απογοητευτείς και να μην το ξαναδοκιμάσεις.
Δεν το θέλω αυτό για σένα!
Αυτή είναι μια διαδικασία που πραγματοποιείται σταδιακά – όχι μία και έξω! Γίνεται με το δικό σου ρυθμό και δίχως βιασύνη.
Θέλουμε να μπορείς να βάζεις άνετα το μέτρο στην ποσότητα και τη συχνότητα που καταναλώνεις αυτό το τρόφιμο μέσα στην εβδομάδα, ενώ ταυτόχρονα δεν παραμελείς την καλή σου θρέψη.
Συμπέρασμα
Όταν κόβεις τα γλυκά καταλήγεις να τα υπερκαταναλώνεις, να τρως ό,τι άλλο βρεις μπροστά σου, να επιβαρύνεις τον εαυτό σου ψυχολογικά και να τον απομονώνεις κοινωνικά. Αντί να απογοητεύεσαι που δεν τα καταφέρνεις, κατανόησε πως η προσδοκία του να μην τρως γλυκά δεν είναι ρεαλιστική. Αφιέρωσε αυτή σου την ενέργεια για να μάθεις να τα διαχειρίζεσαι με άνεση και αυτοπεποίθηση!
Προσθέστε σχόλιο