Πιθανότατα έχεις ακούσει την περίφημη “μέθοδο του πιάτου” για να οργανώνεις το γεύμα σου και να επιλέγεις τα συστατικά του.
Πράγματι, πρόκειται για μια μέθοδο που χρησιμοποιούν πολλοί διαιτολόγοι ανά τον κόσμο, αφού είναι σχετικά εύκολο να θυμηθείς να χωρίσεις με το μυαλό το πιάτο σου σε τμήματα και να τα αφιερώσεις σε δημητριακά, πρωτεΐνη, φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά (θα σε εξηγήσω παρακάτω τι ακριβώς είναι η μέθοδος του πιάτου).
Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις η μέθοδος του πιάτου είναι χρήσιμη, σε πολλά σημεία δεν ταιριάζει με τη Μεσογειακή Διατροφή και ταυτόχρονα έχει μερικά κενά τα οποία δεν μπορούν να παραβλεφθούν…
Για αυτό το λόγο είμαι και εγώ μία από τους Διαιτολόγους – Διατροφολόγους που δεν την προτείνουν ως μέθοδο για να χρησιμοποιείται καθημερινά στο τραπέζι ενός μέσου σπιτιού.
Τι είναι η μέθοδος του πιάτου;
Η μέθοδος του πιάτου (MyPlate) προτείνεται από το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA) ως οδηγός για μια υγιεινή διατροφή.
Η φιλοσοφία γύρω από τη μέθοδο του πιάτου βασίζεται στο ότι για να τρεφόμαστε υγιεινά χρειάζεται να καταναλώνουμε ποικιλία φρούτων, λαχανικών, δημητριακών, πρωτεϊνούχων τροφίμων, γαλακτοκομικών ή εναλλακτικές με σόγια.
Προκειμένου να είναι εύκολο να θυμηθεί κανείς να καταναλώσει από όλες αυτές τις ομάδες, χρησιμοποιείται το παρακάτω σχήμα για τον διαχωρισμό του πιάτου σε 4 μέρη (δημητριακά, πρωτεΐνη, λαχανικά, φρούτα) και γαλακτοκομικά. 👇
Πιο συγκεκριμένα, συστήνονται ολόκληρα φρούτα (και όχι χυμοί), ποικιλία λαχανικών και πρωτεϊνών, δημητριακά ολικής άλεσης και γαλακτοκομικά χαμηλών ή μηδενικών λιπαρών.
Με αυτόν τον τρόπο, καταφέρνεις να προσλαμβάνεις όλα τα απαραίτητα μακροθρεπτικά και μικροθρεπτικά συστατικά καθώς και πληθώρα φυτικών ινών μέσα στην ημέρα σου. 💪
Μπορείς να επισκεφθείς την ιστοσελίδα του MyPlate εδώ.
Σε αυτό το σημείο να διευκρινίσω ότι η μέθοδος του πιάτου απευθύνεται στον γενικό πληθυσμό, δηλαδή δεν είναι μια μέθοδος μόνο για άτομα που θέλουν να χάσουν βάρους, αλλά για όλους όσους έχουν στόχο μια ισορροπημένη διατροφή!
Παρόλα αυτά, αυτή η μέθοδος έχει ορισμένα σημεία που βρίσκουν εμένα (και αρκετούς συναδέλφους) αντίθετους… 👇
1ο σημείο: οι αναλογίες των τροφίμων μπορεί να διαφέρουν ανά περίπτωση
Στα εγχειρίδια του USDA γύρω από τη μέθοδο του πιάτου είναι ξεκάθαρο πως το μέγεθος της μερίδας μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, αν μια γυναίκα βρίσκεται σε περίοδο εγκυμοσύνης ή θηλασμού κλπ. 💯
Ωστόσο, στο ίδιο άτομο η ανάγκη για πρόσληψη μακροσυστατικών μπορεί να μην είναι ίδια σε όλα τα γεύματα της ημέρας ή από μέρα σε μέρα: πιθανώς να διαφέρει ανάλογα με τη σωματική δραστηριότητα, την πείνα ή την όρεξη.
Αυτό σημαίνει ότι μία μέρα οι υδατάνθρακες μπορεί να χρειάζεται να καλύψουν το 1/2 του πιάτου και όχι το 1/4! 💁♀️
Για μένα, είναι πολύ προτιμότερο να εξασφαλίσεις πως το γεύμα σου είναι ισορροπημένο έχοντας στο νου σου τη Χρυσή Πεντάδα:
υδατάνθρακες + πρωτεΐνες + λίπη + φυτικές ίνες + απόλαυση
…παρά να αγχώνεσαι σχετικά με το σε τι θα αφιερώσεις κάθε φορά τα τεταρτημόρια του πιάτου σου.
2ο σημείο: τι γίνεται με τα σύνθετα φαγητά;
Η ελληνική κουζίνα είναι γεμάτη από σύνθετα φαγητά, όπως τα γεμιστά, το μπριάμ, το παστίτσιο, τα παπουτσάκια, οι σουπιές με σπανάκι, η χορτοτυρόπιτα και τόοοσα ακόμα! 🤤
Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι μάλλον αδύνατο (και εδώ που τα λέμε ανούσιο 🙄) να μπεις στη διαδικασία να σκεφτείς πώς θα μπορούσαν τα συστατικά αυτού του σύνθετου φαγητού να διανεμηθούν στο πιάτο ώστε να ικανοποιούν τη μέθοδο του πιάτου.
Επομένως, και σε αυτήν την περίπτωση σιγουρέψου ότι στο γεύμα στους περιέχεται η Χρυσή Πεντάδα και απόλαυσε το!
3ο σημείο: σούπες οσπρίων
Τι γίνεται με τις σούπες οσπρίων, όπως οι φακές, η φασολάδα, τα ρεβύθια ή – ακόμα πιο σύνθετα – με το φακόρυζο, το ρεβυθόρυζο κλπ;
Στη μέθοδο του πιάτου τα όσπρια παρουσιάζονται ως πηγή πρωτεϊνών και για αυτό το λόγο καταλαμβάνουν μόλις το ένα τέταρτο του πιάτου.
Προφανώς αυτό είναι αδύνατο όταν στην ελληνική κουζίνα τα όσπρια εμφανίζονται κυρίως ως σούπες! 🙃
Άλλωστε, τα όσπρια είναι τόσο θρεπτικά, που είναι πράγματι κρίμα να τα περιορίζουμε σε τόσο μικρές ποσότητες!
4ο σημείο: ψάρια
Τα ψάρια αποτελούν μία πολύ θρεπτική τροφή και θησαυρό της Μεσογειακής Διατροφής: περιέχουν πρωτεΐνες, ω-3 λιπαρά οξέα, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και μειώνουν τον κίνδυνο θνητότητας, καρδιαγγειακών και νευρολογικών νοσημάτων καθώς και κάποιων ειδών καρκίνου.
Η Μεσογειακή Διατροφή και κατ’ επέκταση και ο Εθνικός μας Διατροφικός Οδηγός προτείνουν την κατανάλωση ψαριών (και θαλασσινών) 2-3 φορές την εβδομάδα, με τη μερίδα να κυμαίνεται περίπου στα 150γρ. ✌
Πρακτικά, 150γρ είναι:
- 1 μέτρια τσιπούρα
- 1 κολιός
- 10-12 γαύροι
- 10-12 μικρές σαρδέλες
Αντιθέτως, το USDA προτείνει 150-200γρ πρωτεϊνούχων τροφίμων (κόκκινο κρέας, πουλερικά, ψάρια, θαλασσινά, όσπρια, ξηροί καρποί, αβγά) για όλη τη μέρα!
Όπως καταλαβαίνεις, μια μερίδα ψαριού στη Μεσογειακή Διατροφή καταλαμβάνει πολύ περισσότερο χώρο σε σχέση με το 1/4 του πιάτου που προτείνεται από το USDA για να καταλαμβάνει ένα πρωτεϊνούχο τρόφιμο!
Συνεπώς, είναι πολύ προτιμότερο να φας μία τσιπούρα ή μερικές σαρδέλες και γαύρο παρά να αγχωθείς για το ότι δεν καταλαμβάνει το 1/4 του πιάτου σου! 🐟
Άρα να μη χρησιμοποιώ τη μέθοδο του πιάτου;
Εξαρτάται.
Η μέθοδος του πιάτου βολεύει αρκετά όταν για παράδειγμα βρίσκεσαι εκτός σπιτιού ή σε ταξίδι και θέλεις να εξασφαλίσεις ένα ισορροπημένο γεύμα.
Από την άλλη πλευρά, είναι καλό να θυμάσαι πως η μέθοδος του πιάτου δεν φτιάχτηκε για να συμφωνεί απαραίτητα με τη Μεσογειακή Διατροφή ούτε αντιστοιχεί πλήρως στα πιάτα που συναντάμε συχνά σε ένα ελληνικό τραπέζι. Αυτό σημαίνει πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η εφαρμογή της να σε δυσκολέψει στην καθημερινότητά σου.
Εφόσον έχεις εξασφαλίσει τη Χρυσή Πεντάδα 🔥 στα περισσότερα γεύματά σου, θα τα πας μια χαρά!
Συμπέρασμα
Η μέθοδος του πιάτου είναι χρήσιμη σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε πολλά από τα τρόφιμα της μεσογειακής κουζίνας.
Εξασφάλισε στο γεύμα σου τη Χρυσή Πεντάδα:
υδατάνθρακες + πρωτεΐνες + λίπη + φυτικές ίνες + απόλαυση!
Προσθέστε σχόλιο